Check list Anfibi Italiani. 40 (44) specie di cui 2 alloctone naturalizzate, 51 taxa Riferimenti Normativi |
|||||
|
Sottospecie |
Note |
B |
H |
C |
URODELA |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Fam Salamandridae |
|
|
|
|
|
Euproctus |
|
|
|
|
|
E. platycephalus |
|
|
II |
IV (D) |
|
Salamandra |
|
|
|
|
|
S. atra |
S.a.atra |
|
II |
IV (D) |
|
S.a.aurorae |
II |
II (B), IV (D) |
|
||
S.a.pasubiensis |
|
|
|
||
S. lanzai |
|
|
II |
IV (D) |
|
S.salamandra |
S.s.salamandra |
|
III |
|
|
S.s.gigliolii |
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
Salamandrina |
|
|
|
|
|
S.terdigitata |
|
|
II |
II (B), IV (D) |
|
S.perspicillata |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Triturus |
|
|
|
|
|
T.carnifex |
T.c.carnifex |
|
II |
II (B), IV (D) |
|
Lissotriton |
|
|
|
|
|
L.italicus |
|
|
II |
IV (D) |
|
L.vulgaris |
L.v.vulgaris |
|
III |
|
|
|
L.v.meridionalis |
Da alcuni ritenuto specie |
|
|
|
Ichthyosaura |
|
|
|
|
|
I.alpestris |
I.a.alpestris |
|
III |
|
|
|
I.a.apuanus |
|
|
|
|
|
I.a.inexpectatus |
|
|
|
|
S.ambrosii |
|
|
III |
II (B), IV (D) |
|
S.flavus |
|
|
II |
II (B), IV (D) |
|
S.genei |
|
|
II |
II (B), IV (D) |
|
S.imperialis |
S.i.imperialis |
|
II |
II (B), IV (D) |
|
S.i.sarrabusensis |
|
||||
S. italicus |
|
|
II |
IV(D) |
|
S.strinatii |
|
|
III |
II(B), IV |
|
S. supramontis |
|
|
II |
II (B), IV (D) |
|
Fam Proteidae |
|
|
|
|
|
Proteus |
|
|
|
|
|
P.anguinus |
P.a.anguinus |
|
II |
II*(B), IV(D) |
|
|
|
|
|
|
|
ANURA |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Fam Bombinatoridae |
|
|
|
|
|
Bombina |
|
|
|
|
|
B.pachypus |
|
|
III |
|
|
B.variegata |
B.v.variegata |
|
II |
II(B), IV(D) |
|
Fam Discoglossidae |
|
|
|
|
|
Discoglossus |
|
|
|
|
|
D.pictus |
D.p.pictus |
|
II |
IV (D) |
|
D.sardus |
|
|
II |
II (B), IV (D) |
|
Fam Pelobatidae |
|
|
|
|
|
Pelobates |
|
|
|
|
|
P.fuscus |
P.f.insubricus |
|
II |
II* (B*), IV (D) |
|
Fam Pelodytidae |
|
|
|
|
|
Pelodytes |
|
|
|
|
|
P.punctatus |
|
|
III |
|
|
Fam Bufonidae |
|
|
|
|
|
Bufo |
|
|
|
|
|
B.bufo |
|
|
III |
|
|
B.viridis |
|
Tassonomia in corso di studio, le tre specie erano tutte sotto B.viridis |
II |
IV (D) |
|
B.balearicus |
|
|
|
|
|
B.siculus |
|
|
|
|
|
Fam Hylidae |
|
|
|
|
|
Hyla |
|
|
|
|
|
H.arborea |
H.a.arborea |
|
II |
IV (D) |
|
H.intermedia |
|
|
III |
|
|
H.meridionalis |
|
|
II |
IV (D) |
|
H.sarda |
|
|
II |
IV (D) |
|
Fam Ranidae |
|
|
|
|
|
Lithobates |
|
|
|
|
|
L.catesbeianus |
|
Alloctona |
|
|
(B) |
Pelophylax |
|
|
|
|
|
P.R.bergeri |
|
|
III |
|
|
P klepton esculentus |
|
|
III |
|
|
P.klepton hispanicus |
|
|
III |
|
|
P.ridibundus/ P.kurtmuelleri |
|
P.ridibundus autoctona in Italia solo provincia di Trieste sudorientale |
III |
|
|
P.lessonus |
|
|
III |
IV (D) |
|
Rana |
|
|
|
|
|
R.dalmatina |
|
|
II |
IV (D) |
|
R.italica |
|
|
II |
IV (D) |
|
R.latastei |
|
|
II |
II (B), IV (D) |
|
R.temporaria |
T.t.temporaria |
|
III |
V (E) |
|
|
|
|
|
|
|
Fam Pipidae |
|
|
|
|
|
Xenopus |
|
|
|
|
|
X.laevis |
|
Alloctona |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B |
Convenzione di Berna |
||||
H |
Direttiva Habitat + (DPR 357) |
||||
C |
C.I.T.E.S. + (Reg 338/97) |
Checklist Rettili Italiani. 52 specie di cui 3 alloctone naturalizzate |
||||||
|
Sottospecie |
Note |
B |
H |
C |
DMP |
CHELONII |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Fam Emydidae |
|
|
|
|
|
|
Emys |
|
|
|
|
|
|
E.orbicularis |
E.o.galloitalica |
Tassonomia e distribuzione delle sottospecie ancora in corso di studio |
II |
II (B), IV (D) |
|
|
E.o.hellenica |
|
|
||||
E.o.capolongoi (sin.galloitalica?) |
|
|
||||
E.o.ingauna |
|
|
||||
E.trinacris |
|
Popolazioni siciliane |
|
|
|
|
Trachemys |
|
|
|
|
|
|
T.scripta |
T.s.elegans |
Alloctona naturalizzata |
|
|
B |
|
T.s.scripta |
Segnalazioni ma non certezza di riproduzione |
|
|
|
|
|
T.s.troosti |
Segnalazioni ma non certezza di riproduzione |
|
|
|
|
|
Fam Testudinidae |
|
|
|
|
|
|
Testudo |
|
|
|
|
|
|
T.hermanni |
T.h.hermanni |
|
II |
II (B), IV (D) |
II (A) |
|
T.h.boettgeri |
Alloctona |
|||||
T.h.hercegovinensis |
Istria italiana? |
|||||
T.marginata |
|
Alloctona naturalizzata in Sardegna. Segnalata ma non naturalizzata in varie zone dell’Italia peninsulare. |
II |
II (B), IV (D) |
II (A) |
|
T.graeca |
T.g.graeca |
Alloctona naturalizzata in Sardegna. |
II |
II (B), IV (D) |
II (A) |
|
Fam Cheloniidae |
|
|
|
|
|
|
Caretta |
|
|
|
|
|
|
C.caretta |
|
|
II |
II* (B*), IV (D) |
I (A) |
|
Chelonia |
|
|
|
|
|
|
C.mydas |
C.m.mydas |
|
II |
II*, IV (D) |
I (A) |
|
Fa. Dermochelyidae |
|
|
|
|
|
|
Dermocelys |
|
|
|
|
|
|
D. coriacea |
|
|
II |
IV, (D) |
I (A) |
|
|
|
|
|
|
|
|
SQUAMATA |
|
|
|
|
|
|
Sauria |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Fam Gekkonidae |
|
|
|
|
|
|
Cyrtopodion |
|
Transfaunazione |
|
|
|
|
C.kotschyi |
C.k.bibroni |
|
III |
IV (D) |
|
|
Euleptes |
|
|
|
|
|
|
E.europea |
|
|
II |
II (B), IV (D) |
|
|
Hemidactylus |
|
|
|
|
|
|
H.turcicus |
H.t.turcicus |
Transfaunazione |
III |
|
|
|
Tarentola |
|
|
|
|
|
|
T.mauritanica |
T.m.mauritanica |
Transfaunazione |
III |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Fam Anguidae |
|
|
|
|
|
|
Anguis |
|
|
|
|
|
|
A.fragilis |
A.f.fragilis |
|
III |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Fam Lacertidae |
|
|
|
|
|
|
Algyroides |
|
|
|
|
|
|
A.fitzingeri |
|
|
II |
IV (D) |
|
|
A.nigropunctatus |
|
|
|
|
|
|
Archeolacerta |
|
|
|
|
|
|
A.bedriagae |
A.b.paessleri |
|
II |
IV (D) |
|
|
A.b.sardoa |
|
|
||||
Iberolacerta |
|
|
|
|
|
|
I.horvathi |
|
|
II |
IV (D) |
|
|
Lacerta |
|
|
|
|
|
|
L.agilis |
L.a.agilis |
|
II |
IV (D) |
|
|
L.bilineata |
|
|
III |
|
|
|
L.viridis |
L.v.viridis |
|
II |
IV (D) |
|
|
Podarcis |
|
|
|
|
|
|
P.filfolensis |
P.f.laurentiimuelleri |
|
II |
IV (D) |
|
|
P.melisellensis |
P.m.fiumana |
|
II |
IV (D) |
|
|
P.muralis |
P.muralis ssp. Pl. |
Tassonomia controversa, numerose sottospecie |
II |
IV (D) |
|
|
P.raffonei |
P.r.alvearioi |
|
III |
|
|
|
P.r.raffonei |
|
|
||||
P.siculus |
P.s.campestris |
|
II |
IV (D) |
|
|
P.s.siculus |
|
|
|
|||
P.siculus ssp.pl. |
Tassonomia controversa, numerose sottospecie |
|
|
|||
P.tiliguerta |
P.t.ranzii |
|
II |
IV (D) |
|
|
P.t.tiliguerta |
|
|
||||
P.t.toro |
|
|
||||
P.wagleriana |
|
|
II |
IV (D) |
|
|
Timon |
|
|
|
|
|
|
T.lepidus |
T.l.lepidus |
|
III |
|
|
|
Psammodromus |
|
|
|
|
|
|
P.algirus |
P.a.algirus |
|
III |
|
|
|
Zootoca |
|
|
|
|
|
|
Z.vivipara |
Z.v.carniolica |
|
III |
|
|
|
Z.v.vivipara |
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
Fam Scincidae |
|
|
|
|
|
|
Chalcides |
|
|
|
|
|
|
C.chalcides |
C.c.chalcides |
|
III |
|
|
|
C.c.vittatus |
|
|
||||
C.ocellatus |
C.o.tiligugu |
|
II |
IV (D) |
|
|
C.striatus |
|
|
III |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Fam Chamaeleonidae |
|
|
|
|
|
|
Chamaeleo |
|
|
|
|
|
|
C.chamaeleon |
|
Naturalizzato? |
|
|
II (A) |
|
Serpentes |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Fam Colubridae |
|
|
|
|
|
|
Coronella |
|
|
|
|
|
|
C.austriaca |
C.a.austriaca |
|
II |
IV (D) |
|
|
C.a.fitzingerii |
|
|
||||
C.girondica |
C.g.girondica |
|
III |
|
|
|
Elaphe |
|
|
|
|
|
|
E.quatuorlineata |
E.q.quatuorlineata |
|
II |
II (B), IV (D) |
|
|
Hemorrhois |
|
|
|
|
|
|
H.hippocrepis |
H.h.nigrescens |
|
II |
IV (D) |
|
|
Hierophis |
|
|
|
|
|
|
H.viridiflavus |
H.v.viridiflavus |
|
II |
IV (D) |
|
|
H.v.carbonarius |
|
|
||||
Macroprotodon |
|
|
|
|
|
|
M.cucullatus |
M.c.mauritanicus |
|
III |
|
|
|
Malpolon |
|
|
|
|
|
|
M.monspessulanus |
M.m.insignitus |
|
III |
|
|
|
M.m.monspessulanus |
|
|
||||
Natrix |
|
|
|
|
|
|
N.maura |
|
|
III |
|
|
|
N.natrix |
N.n.cetti |
|
III |
IV (D) |
|
|
N.n.helvetica |
|
|
|
|||
N.n.natrix |
|
|
|
|||
N.tessellata |
|
|
II |
IV (D) |
|
|
Telescopus |
|
|
|
|
|
|
T.fallax |
T.f.fallax |
|
|
|
|
|
Zamenis |
|
|
II |
IV (D) |
|
|
Z.lineatus |
|
|
III |
|
|
|
Z.longissimus |
|
|
II |
IV (D) |
|
|
Z.situlus |
|
|
II |
II (B), IV (D) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Fam Viperidae |
|
|
|
|
|
|
Vipera |
|
|
|
|
|
X |
V.ammodytes |
V.a.ammodytes |
|
II |
IV (D) |
|
X |
V.aspis |
V.a.atra |
Sottospecie dubbia geneticamente |
III |
|
|
X |
V.a.francisciredi |
Sottospecie dubbia geneticamente |
|
X |
|||
V.a.hugyi |
Da alcuni considerata specie |
|
X |
|||
V.berus |
V.b.berus |
|
III |
|
|
X |
V.ursinii |
V.u.ursinii |
|
II |
II (B), IV (D) |
I (A) |
X |
B |
Convenzione di Berna |
|||||
H |
Direttiva Habitat + (DPR 357) |
|||||
C |
C.I.T.E.S. + (Reg 338/97) |
|||||
DMP |
Decreto Animali Pericolosi |
Taxa alloctoni e transfauni |
|||
Alloctoni |
Transfauni (Alloctoni locali) |
||
Rettili |
|||
Testudo h. boettgeri |
Alcune popolazioni presenti in Veneto e FriuliVenezia Giulia potrebbero essere popolazioni autoctone relitte. In altre aree nazionali la sottospecie è da considerarsi alloctona |
Testudo h. hermanni |
Varie popolazioni italiane sono probabilmente originate da liberazione in natura e possono essere miste/ibride con T.h.boettgeri |
Testudo marginata |
Alloctona naturalizzata da epoche antiche |
Tarentola mauritanica |
In Italia settentrionale |
Testudo graeca |
Alloctona naturalizzata |
Hemidactylus turcicus |
In Italia settentrionale |
Trachemys scripta elegans |
Naturalizzata in diverse aree. Probabilmente la stessa cosa vale per T.s.scripta e T.s.troostii |
Cyrtopodion kotschyi |
In Italia settentrionale |
Chamaeleo chamaeleon |
L’effettiva naturalizzazione è controversa |
|
|
Anfibi |
|||
Lithobates catesbeianus |
|
|
|
Pelophylax ridibundus |
Autoctona in Italia solo nella provincia di Trieste sudorientale |
|
|
Xenopus laevis |
Sicilia |
|
|
Normative relative all'Erpetofauna italiana
Alessandro Bellese ©2013
Ultima modifica 15 11 2013